In deze blog lees je een passage uit het dagboek van Leonie (van vandaagafvallen.nl). Heb je een weegschaal? En hoe lang heb je deze al? Welke belangrijke plek neemt deze in in je leven? Hoe vaak sta je er op? Wat is je gevoel als je er op staat? Hoe bepalend zijn de cijfertjes die je ziet verschijnen op de weegschaal voor je humeur? Herken jij de strijd met de weegschaal? We kunnen niet meer zonder. Gisteren kwam het onderwerp tijdens één van de consulten weer aan de orde, maar dat is regelmatig het geval:
- ‘Ik heb een paar jaar geleden zo’n hele dure gekocht, die van alles en nog wat meet. Ik heb wel geprobeerd om er vanaf te komen, omdat ik stapelgek werd van dat ding. Maar dat lukt niet, ik kan me er niet toe zetten zo veel geld weg te gooien.’
- ‘Ik heb 3 weegschalen in huis staan; één in de badkamer, één in de slaapkamer en één onder de kast in de woonkamer, allemaal zo opgesteld dat ik voortdurend aan mijn gewicht wordt herinnerd. Ik mag gewoon niet te veel eten.’
- ‘Ik ben zo met mijn gewicht bezig dat ik er zelfs één meeneem, onderweg, achterin de auto. Ik heb wel eens de auto op een rustige parkeerplaats neergezet en ben mij daar stiekem gaan wegen, om te kijken of dat broodje bij de benzinepomp niet ervoor heeft gezorgd dat ik aangekomen ben.’
- ‘Na alles wat ik eet, vlieg ik naar boven, naar de badkamer, om te kijken wat mijn gewicht is. Kom ik de volgende dag aan, dan moet dat wel gelegen hebben aan: de soort wijn die ik heb gedronken, wel/geen brood, dat ene biskwietje wat ik normaal niet neem. Ik word er zelf stapelgek van!’
- ‘Ik verzin altijd strafmaatregelen: als ik één kilo ben aangekomen, moet ik die dag een maaltijd overslaan, als ik twee kilo ben aangekomen, moet ik 2 maaltijden overslaan en ga zo maar door’
- ‘Het lijkt of de weegschaal praat tegen mij. Weeg ik wat te veel naar mijn zin, heb ik het gevoel dat hij net heeft gezegd dat ik dik en waardeloos ben!’
Sprekende weegschalen
Of de weegschaal nou wel of niet tegen ons praat, hij bepaalt wel regelmatig ons gevoel over onszelf, wat we gaan eten, wat we aandoen en hoe we ons daarbij voelen. Daarnaast checken we 10x vaker in de ruiten van de winkels of het nou meevalt of niet. Waarom heeft dat levenloze, onooglijke ding zo’n macht over ons?
Meten
is weten
De favoriete uitdrukking van mijn man trouwens. Ik
denk er vaak achteraan: ‘En soms is het beter zo snel mogelijk te vergeten. We
hebben de weegschaal tot het meest belangrijkste meetinstrument gemaakt als het gaat om succes
op het gebied van afvallen. En tegelijkertijd hebben we de resultaten op het
display gemaakt tot de norm voor onze eigenwaarde. Zijn de cijfers te hoog,
voelen we ons niet lekker in ons vel (en dan druk ik me voorzichtig uit), zijn
de cijfers wat ‘vriendelijker’ gaan we fluitend de dag door. Toch is wat de
weegschaal aangeeft, veel minder betrouwbaar dan wij denken. Ik geef dat ook
voortdurend aan bij de mensen die bij mij komen wegen of het gewicht op een
andere manier aan mij doorgeven. Als we op tien verschillende weegschalen gaan
staan, krijgen we tien verschillende resultaten op het display.
Berglandschap
Een berglandschap; dan zien we, wanneer we op één en
dezelfde dag ons tien keer zouden wegen en we zouden het bijhouden in een
grafiekje. Het gewicht fluctueert minstens 2,5 kilo over de hele dag genomen.
Hoe verder de dag vordert, hoe meer we wegen. De lichaamscellen nemen steeds
meer vocht op, maar dat is natuurlijk niet het enige.
Andere
gewichtige factoren
Wat beïnvloedt de cijfertjes op de display nog meer?
Een stevige gooier-van-roet-in-het-eten is natuurlijk in welk gedeelte van de
menstruatiecyclus we ons als dames bevinden. De heren hebben hier natuurlijk
geen last van (hooguit op een andere manier, als partner). De luchtvochtigheid
speelt ook een rol, hoe hoger deze is, hoe hoger ons gewicht is. De hoeveelheid
zout wat we op een dag hebben gegeten, de hoeveelheid spiermassa die we hebt
gekweekt met dat uurtje sport. Wat de weegschaal aangeeft is dus een niet al te
betrouwbare uitslag! Deze verandert voortdurend.
Maar
wij veranderen niet!
Er is geen periode vóór en na het wegen. De persoon
die we zijn voordat we op de weegschaal gaan staan, zijn we nog
steeds na het wegen! Die cijfertjes zijn maar cijfertjes, het is maar een
getal. De weegschaal is maar een meetinstrument, een mechanisch middel. Niet
iets wat bepaalt of we met een glimlach of een frons door de dag gaan.
Goed
voelen
Natuurlijk is het te begrijpen dat een paar kilootjes
minder op het display van de weegschaal een goed gevoel kan geven. En
natuurlijk willen we een gezond gewicht waarbij we ons fit voelen. Maar hebben
we daar de weegschaal voor nodig? Een weegschaal als ‘raadgever’ over hoe
tevreden we ons over onszelf mogen voelen? Willen we dat wel?
Minder
belangrijk maken
Wanneer we merken dat dit meetinstrument een te grote
rol in ons leven speelt, volgen hier wat tips om de ‘verslaving aan de
weegschaal’ te verminderen:
- Bouw het aantal keren wegen geleidelijk af; ga eerst nog maar eenmaal per dag op de weegschaal staan, daarna om de dag en vervolgens eenmaal per week, enzovoorts. Totdat je merkt dat het apparaat minder jouw welbevinden gaat beïnvloeden.
- Weeg jezelf eens 10 x per dag en zet dat in een grafiek, dat relativeert.
- Zorg dat je een meer intellectuele relatie met de weegschaal opbouwt; wees je dus bewust van alle factoren die het gewicht beïnvloeden en van alle fluctuaties in het gewicht.
- Sta in plaats van op de weegschaal iedere dag eens voor de spiegel en benoem alle mooie dingen aan je lichaam en wees ‘vriendelijk’ voor de lichaamsdelen die je altijd zo afkraakt. Zet eens een andere bril op!
- Of ‘meet’ eens anders: hoe voel ik mij? Voel ik mij fit? Hetzelfde? Sloom? Opgeblazen? Gespierd? Energiek? Slank? Wanneer we voeling met ons lichaam hebben, hebben we die weegschaal niet nodig om te vertellen hoe het met ons lichaam gesteld is.
Geef de weegschaal ervan langs in plaats van
jezelf! Eén cliënt van mij heeft de weegschaal met veel ceremonie in de Kliko
geworpen. Een therapeutisch kwartiertje. Volgens de cliënt een bevrijdende
ervaring.